نصب بریسها روی دندان تنها آغاز مسیر درمان است. بخش مهمتر، مراقبت از بریسهای ارتودنسی بعد از نصب آنهاست. رعایت نکردن بهداشت و مراقبتهای لازم میتواند باعث پوسیدگی دندان، آسیب به براکتها یا طولانی شدن دوره درمان شود. در این مقاله از وبسایت دکتر مسلمزاده با مهمترین اصول نگهداری از بریسها آشنا میشوید تا بتوانید با خیال راحت از درمان خود بهترین نتیجه را بگیرید.
اهمیت مراقبت از بریسهای ارتودنسی
وقتی بریس روی دندانها قرار میگیرد، تمیز کردن دندانها سختتر میشود و ذرات غذا راحتتر بین سیمها گیر میکنند. اگر این ذرات تمیز نشوند، پلاک و باکتری روی دندانها جمع شده و باعث پوسیدگی، التهاب لثه یا حتی بوی بد دهان میشود.
با رعایت نکات سادهای در مورد مراقبت از بریسهای ارتودنسی، میتوانید از بروز این مشکلات جلوگیری کرده و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید.
۱. مسواک و نخ دندان؛ پایه اصلی مراقبت از بریسهای ارتودنسی
وقتی روی دندانها بریس دارید، مسواک زدن باید جزئی از روتین روزانه شما باشد. بهتر است بعد از هر وعده غذایی یا حداقل دو بار در روز از مسواک مخصوص ارتودنسی استفاده کنید. این نوع مسواکها سر باریکتری دارند و بهراحتی زیر سیمها و اطراف براکتها را تمیز میکنند.
هنگام مسواک زدن زاویه برس را طوری بگیرید که مواد غذایی زیر سیمها خارج شود. علاوه بر مسواک، استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی ضروری است. این نخها به گونهای طراحی شدهاند که بتوانند از میان سیمها عبور کرده و ذرات گیر کرده را خارج کنند. اگر استفاده از نخ برایتان سخت است، میتوانید از واتر جت (Water Flosser) برای شستوشوی بین دندانها بهره ببرید.
مسواک و نخ دندان در مراقبت از بریسهای ارتودنسی نقش حیاتی دارند. تمیز کردن دقیق دندانها پس از هر وعده غذایی مانع تجمع پلاک و پوسیدگی میشود و از بوی بد دهان جلوگیری میکند.
۲. استفاده از دهانشویه برای تکمیل بهداشت دهان
دهانشویه یکی از ابزارهای کلیدی در مراقبت از بریسهای ارتودنسی است. دهانشویههای آنتیباکتریال با از بین بردن باکتریها و کاهش التهاب لثه، از بروز عفونت و بوی بد جلوگیری میکنند.
برای استفاده صحیح، یک درب بطری دهانشویه را در دهان بریزید و حدود ۳۰ تا ۶۰ ثانیه غرغره کنید. بهتر است نوع بدون الکل را انتخاب کنید تا از خشکی دهان جلوگیری شود. پس از استفاده تا ۳۰ دقیقه چیزی نخورید تا اثر دهانشویه باقی بماند.
۳. پرهیز از غذاهای مضر برای بریسها
غذاهای سفت، چسبناک و قندی دشمن اصلی بریسها هستند. اگر در حال درمان ارتودنسی هستید، باید از خوردن خوراکیهایی که ممکن است به براکتها آسیب بزنند پرهیز کنید.
آدامس، تافی، شکلاتهای چسبناک، تهدیگ، ذرت بو داده و آجیل از جمله مواد غذایی خطرناک برای بریسها هستند.
برای مراقبت از بریسهای ارتودنسی بهتر است غذاهای نرمتر مثل برنج، ماکارونی، پوره، تخممرغ و میوههای نرم مانند موز یا آووکادو مصرف کنید. اگر میخواهید سیب بخورید، آن را به قطعات کوچک برش دهید تا فشار مستقیم روی دندانها وارد نشود.
همچنین مصرف زیاد نوشیدنیهای قندی مانند نوشابه یا آبمیوههای صنعتی باعث پوسیدگی دندانها میشود. پس از مصرف این نوشیدنیها، دهان خود را با آب بشویید.
۴. مراقبت از سیمها و براکتها
یکی از مشکلات رایج در دوران ارتودنسی، شل شدن یا شکستن سیمها و براکتها است. این اتفاق معمولاً بهدلیل خوردن غذاهای سفت یا فشار ناگهانی روی دندانها رخ میدهد.
برای پیشگیری، غذا را با آرامش بجوید و از دندانها برای باز کردن بستهها یا جویدن اجسام سخت استفاده نکنید. اگر سیم یا براکت آسیب دید، هرگز سعی نکنید خودتان آن را درست کنید.
در این شرایط، یکی از اصول مهم مراقبت از بریسهای ارتودنسی این است که سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید تا از بروز آسیب بیشتر جلوگیری شود. در صورت اذیت شدن دهان توسط سیم، میتوانید از موم ارتودنسی برای پوشاندن نقاط تیز استفاده کنید.
۵. استفاده از موم ارتودنسی برای کاهش زخم دهان
سیمها یا براکتهای ارتودنسی گاهی باعث زخم شدن داخل لب و گونه میشوند. برای کاهش ناراحتی، از موم ارتودنسی استفاده کنید. این موم در داروخانهها موجود است و استفاده از آن بسیار آسان است.
کافی است تکه کوچکی از موم را گرم کرده و روی بخش تیز براکت یا سیم بگذارید. موم باعث کاهش تماس فلز با بافت دهان و جلوگیری از زخم میشود. اگر زخم ایجاد شده بهبود نیافت، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
استفاده از موم ارتودنسی یکی از سادهترین راهها برای کاهش زخم و ناراحتی دهان است. این موم با پوشاندن بخشهای تیز بریس، از تماس فلز با بافت دهان جلوگیری کرده و درد را کاهش میدهد.
۶. مراجعه منظم به دندانپزشک
تنظیم بریسها باید در فواصل زمانی منظم انجام شود. معمولاً هر ۴ تا ۶ هفته یکبار باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا تنظیمات لازم انجام شود.
این مراجعات بخش مهمی از مراقبت از بریسهای ارتودنسی هستند و به دندانپزشک کمک میکنند تا روند درمان را بررسی کرده و در صورت نیاز تغییراتی در فشار یا موقعیت سیمها ایجاد کند.
اگر احساس درد یا فشار غیرعادی داشتید، منتظر نمانید و زودتر نوبت ویزیت بگیرید.
۷. آیا جویدن آدامس در دوران ارتودنسی مجاز است؟
پاسخ کوتاه: خیر.
آدامس یکی از دشمنان بزرگ بریسهاست. مواد چسبناک آن بین سیمها گیر کرده و ممکن است براکتها را شل کند. حتی آدامسهای بدون قند هم گاهی مشکلساز میشوند. اگر واقعاً نمیتوانید از آدامس صرف نظر کنید، با دندانپزشک خود درباره گزینههای بیضرر مشورت کنید. در کل، پرهیز از آدامس یکی از مهمترین نکات مراقبت از بریسهای ارتودنسی است.
۸. چه باید کرد اگر براکت یا سیم شل شد؟
در صورتی که براکت از دندان جدا شد، ابتدا بررسی کنید که آیا هنوز به سیم متصل است یا کاملاً جدا شده. اگر جدا شده باشد، آن را درون یک کیسه تمیز بگذارید و در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کنید.
در این فاصله از خوردن غذاهای سفت بپرهیزید و اگر سیم داخل دهان شما را اذیت میکند، با موم ارتودنسی آن را بپوشانید. خودتان هرگز سعی نکنید آن را دوباره سر جایش برگردانید.
نتیجهگیری
مراقبت از بریسهای ارتودنسی کار سختی نیست، اما به دقت و نظم نیاز دارد. اگر بهداشت دهان را رعایت کنید، از غذاهای مضر دوری کنید و ویزیتهای منظم داشته باشید، میتوانید بدون هیچ دردسری درمان خود را کامل کنید.
رعایت این نکات باعث میشود دندانهایتان سالم بمانند، براکتها آسیب نبینند و نتیجه نهایی درمان لبخندی زیبا و پایدار باشد.