ارتودنسی یکی از بهترین روشها برای مرتب کردن دندانهاست. اما مانند هر روش درمانی دیگر، ارتودنسی هم چالشهایی دارد. بسیاری از افراد نگران عوارض جانبی آن هستند، اما میتوان با آگاهی و رعایت مراقبتهای لازم، از بیشتر این مشکلات جلوگیری کرد. در این مقاله عوارض احتمالی ارتودنسی را بررسی کرده و راههای پیشگیری از آنها را توضیح میدهیم.
عوارض احتمالی ارتودنسی و راههای پیشگیری از آن
با آگاهی از عوارض احتمالی ارتودنسی و دنبال کردن راههای پیشگیری میتوانید بدون تجربه هیچگونه عوارض جانبی و نگرانی، درمان ارتودنسی انجام دهید. این عوارض به همراه راههای پیشگیری از هر کدام شامل:
۱. درد و حساسیت دندانها
بعد از گذاشتن یا تنظیم بریسها، ممکن است دندانها درد بگیرند و حساس شوند. این درد معمولا چند روز طول میکشد و برخی افراد هنگام جویدن غذا دچار مشکل میشوند. این وضعیت طبیعی است و به دلیل فشار وارد شده بر دندانها برای حرکت رخ میدهد.
برای کاهش درد با مشورت پزشک از داروهای مسکن استفاده کنید. همچنین مصرف غذاهای نرم مانند سوپ، پوره و ماست میتواند به کاهش فشار بر دندانها کمک کند. شستوشوی دهان با آب نمک ولرم نیز باعث کاهش التهاب و درد میشود.
۲. زخم و اذیت شدن داخل دهان
براکتها و سیمهای ارتودنسی باعث ایجاد زخم در داخل گونهها، لبها و زبان میشوند. این مشکل معمولا در هفتههای اول ارتودنسی بیشتر دیده میشود و به مرور زمان با عادت کردن دهان به تجهیزات ارتودنسی، کاهش مییابد.
برای جلوگیری از این عوارض احتمالی ارتودنسی از موم مخصوص ارتودنسی روی قسمتهای تیز براکتها استفاده کنید. همچنین استفاده از دهانشویههای ضدعفونیکننده به بهبود زخمها کمک میکند. اگر زخمی ایجاد شد، میتوانید از ژلهای مخصوص برای کاهش درد و تسریع روند ترمیم استفاده کنید.
۳. پوسیدگی دندان و مشکلات لثه
به دلیل وجود براکتها و سیمهای ارتودنسی، تمیز کردن دندانها سختتر میشود. اگر بهداشت دهان و دندان رعایت نشود، پلاکهای باکتریایی روی دندانها جمع شده و باعث پوسیدگی دندان یا التهاب لثه میشوند.
برای پیشگیری از این مشکلات باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. بهداشت دهان و دندان شامل حداقل دو بار در روز مسواک زدن و استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی است. همچنین مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی سلامت دهان و دندان ضروری است. دهانشویههای آنتیباکتریال نیز با کاهش تجمع باکتریها یکی از راههای پیشگیری از پوسیدگی دندان و مشکلات لثه در دوران ارتودنسی است.
۴. تغییر رنگ دندانها
یکی دیگر از عوارض احتمالی ارتودنسی تغییر رنگ دندانها است. رنگ دندانهای برخی افراد بعد از ارتودنسی تغییر میکند. این مشکل ممکن است به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان یا مصرف برخی مواد غذایی ایجاد شود. لکههای سفید روی دندانها به دلیل کاهش مواد معدنی مینای دندان اتفاق میافتد.
برای پیشگیری از تغییر رنگ دندانها، باید مسواک زدن منظم را رعایت کنید. همچنین مصرف نوشیدنیهای رنگی مانند قهوه، چای و نوشابه را کاهش دهید یا بعد از مصرف آنها، دهان خود را با آب بشویید یا بهتر است مسواک بزنید.
۵. کوتاه شدن ریشه دندان
حرکت دندانها در طی درمان ارتودنسی باعث کوتاه شدن ریشه دندان میشود. این اتفاق معمولا تدریجی است و در برخی افراد بیشتر دیده میشود. اگر ریشهها بیش از حد کوتاه شوند، استحکام دندانها کاهش مییابد و این موضوع یکی از عوارض احتمالی ارتودنسی است.

کوتاه شدن ریشه دندان همیشه نگرانکننده نیست و معمولاً تأثیر قابل توجهی بر عمر دندان ندارد.
برای پیشگیری از این مشکل، درمان ارتودنسی باید تحت نظر متخصص انجام شود. متخصص شما برای اینکه بتواند روند درمان را مشاهده کند، عکسبرداری دورهای را تجویز میکند. انجام عکسبرداری دورهای از دندانها به دندانپزشک کمک میکند تا در صورت مشاهده کوتاه شدن غیرطبیعی ریشهها، اقدامات لازم را انجام دهد.
۶. برگشت دندانها به جای قبلی
پس از برداشتن بریسها، اگر مراقبتهای لازم انجام نشود، دندانها میتوانند دوباره به حالت اولیه خود برگردند. این مشکل زمانی رخ میدهد که بیمار از ریتینر به درستی استفاده نکند.
برای پیشگیری از این مشکل پس از پایان درمان ارتودنسی، باید طبق توصیه پزشک ریتینر به دقت استفاده شود. ریتینرها به دندانها کمک میکنند تا در موقعیت جدید خود ثابت بمانند. همچنین رعایت نکات مراقبتی و مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی وضعیت دندانها در این دوران مهم است.
سخن آخر
ارتودنسی دندانها را زیبا و مرتب میکند، اما اگر نکات لازم را رعایت نکنید، ممکن است مشکلاتی برایتان پیش بیاید. با شناخت کامل عوارض احتمالی ارتودنسی و رعایت نکات پیشگیری میتوانید بدون هیچ گونه مشکل درمان ارتودنسی را شروع و بدون عوارض به پایان برسانید.