یکی از چالشهای بسیار مهم در دوران ارتودنسی، تغذیه است. تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی بسیار اهمیت دارد و شما باید حواستان به چیزهایی که میخورید، باشد. برخی غذاهای ممنوعه در دوران ارتودنسی وجود دارند که باعث شکستن براکتها یا ایجاد درد و ناراحتی میشوند. شما باید ابتدا این غذاها را بشناسید و سپس تا جای ممکن از آنها دوری کنید. در این مقاله به شما خواهیم گفت که در این دوران چه بخورید و از چه غذاهایی دوری کنید تا مسیر ارتودنسی برایتان مشخص باشد.
اهمیت تغذیه در دوران ارتودنسی
تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا تاثیر مستقیم بر سلامت دهان و دندان دارد. غذاهای سفت یا چسبنده به براکتها و سیمهای ارتودنسی آسیب میرسانند و برای افراد دارای ارتودنسی غذاهای ممنوعه به شمار میروند. از طرفی مصرف مواد غذایی سالم و مغذی باعث تقویت دندانها و لثهها شده و روند درمان را بهتر پیش میبرد. همچنین رعایت تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی، از بروز پوسیدگی و مشکلات لثه جلوگیری میکند و دردهای ارتودنسی را کاهش میدهد. پس اگر قصد ارتودنسی دندان دارید، باید به فکر یک رژیم غذایی مناسب باشید.
مواد غذایی مناسب برای دوران ارتودنسی
داشتن یک تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی سخت نیست و شما میتوانید با مصرف غذاهایی نرم، این دوران را با موفقیت و بدون مشکل به پایان برسانید. برخی از غذاهایی که در این دوران توصیه میشود عبارتاند از:
۱. غذاهای نرم و راحت برای جویدن
در دوران ارتودنسی، بهتر است غذاهایی بخورید که نیاز به جویدن زیاد ندارند و به راحتی از میان براکتها عبور میکنند. به عنوان مثال:
- لبنیات مانند ماست، پنیر نرم و شیر که به تقویت دندانها نیز کمک میکنند.
- سبزیجات پخته مانند سیبزمینی، هویج یا کدوحلوایی پخته شده
- میوههای نرم مانند موز، آووکادو و هلو
- غلات نرم مانند برنج، ماکارونی و نان نرم
- پروتئینهای نرم مانند مرغ، ماهی، تخممرغ آبپز و گوشتهای نرم که نیازی به جویدن زیاد ندارند.
۲. غذاهای کمشکر و سالم
مصرف شکر زیاد باعث افزایش خطر پوسیدگی میشود، پس بهتر است مواد غذایی سالم و کمشکر مصرف کنید. برای مثال این نوع غذاها شامل:
- کرههای گیاهی مانند کره بادامزمینی و کره بادام
- میوههای تازه مانند توتفرنگی، کیوی و گلابی که حاوی ویتامین C هستند و به سلامت لثهها کمک میکنند.
- سبزیجات برگدار مانند اسفناج، کاهو و کلم

در دوران ارتودنسی بهتر است غذاهای نرم، سالم و کمشکر مصرف کنید. خوراکیهایی مانند لبنیات، میوههای نرم، سبزیجات پخته و غلات نرم به دندانها فشار نمیآورند و به سلامت لثهها کمک میکنند.
مواد غذایی نامناسب برای دوران ارتودنسی
برای اینکه بتوانید یک رژیم غذایی مناسب در دوران ارتودنسی داشته باشید، باید با غذاهایی که امکان دارد به براکتهای شما صدمه وارد کند، آشنا شوید. به عنوان مثال موادغذایی نامناسب در این دوران شامل:
۱. غذاهای سخت و سفت
غذاهای سفت به براکتها و سیمهای ارتودنسی آسیب میرسانند. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است از مصرف موارد زیر خودداری کنید:
- آجیلهای سفت مانند بادام، گردو و فندق
- سبزیجات و میوههای سفت مانند هویج خام، سیب سفت و ذرت بو داده
- گوشتهای سفت و استخواندار مانند جویدن گوشتهای سفت
۲. غذاهای چسبنده و قندی
مواد غذایی چسبنده و قندی بهراحتی بین براکتها گیر کرده و خطر پوسیدگی دندان را افزایش میدهند. برخی از این غذاها عبارتند از:
- آدامس و تافی: این خوراکیها به سیمها و براکتها میچسبند و تمیز کردن آنها دشوار است.
- میوههای خشک: کشمش، خرما و زردآلو خشک شده قند بالایی دارند و بهراحتی در بین سیمهای ارتودنسی گیر میکنند.
- شیرینیها و کیکهای خامهای: دونات، شکلاتهای چسبناک و شیرینیهای خامهای میتوانند به مرور باعث پوسیدگی دندانها شوند.
۳. غذاهای ترد و شکننده
در تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی علاوه بر غذاهای سفت باید از غذاهای ترد و شکننده پرهیز کنید. هنگام جویدن این غذاها ممکن است براکتها ترک بخورند یا سیمهای ارتودنسی از هم جدا شوند پس بهتر است از آنها دوری کنید. از جمله این غذاها:
- چیپس و نان تست سفت
- بیسکوییتهای سخت و کراکرهای ترد
- پاپکورن
۴. نوشیدنیهای مضر
برخی نوشیدنیها به دلیل داشتن قند بالا یا خاصیت اسیدی به دندانها و براکتها آسیب میرسانند. این نوشیدنیها عبارتاند از:
- نوشابههای گازدار: این نوشیدنیها قند و اسید بالایی دارند که به مینای دندان آسیب میزند.
- آبمیوههای صنعتی: قند زیاد در آبمیوههای بستهبندی شده باعث پوسیدگی دندان میشود.
- قهوه و چای سیاه: مصرف مداوم این نوشیدنیها ممکن است باعث تغییر رنگ دندانها شود. بهتر است آنها را تا جای ممکن محدود کنید یا در صورت استفاده بلافاصله دهان و دندان خود را بشویید.

در تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی باید از غذاهای سفت، چسبنده و قندی پرهیز کنید. خوراکیهایی مانند آجیل، آدامس و نوشابه میتوانند به براکتها آسیب بزنند و باعث پوسیدگی دندان شوند. رعایت این نکات، بخش مهمی از تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی است.
نکات مهم برای تغذیه در دوران ارتودنسی
برای اینکه جلوی آسیبهای احتمالی در دوران ارتودنسی را بگیرید، نکات زیر برای تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی را رعایت کنید:
- غذاها را به قطعات کوچک برش دهید تا فشار کمتری روی دندانها باشد.
- بعد از خوردن هر وعده غذایی، دهان خود را با آب بشویید.
- برای جلوگیری از گیر کردن غذا، از نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید.
- در صورت درد، از غذاهای سرد مانند ماست یا بستنی بدون شکر استفاده کنید.
سخن آخر
تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی به حفظ سلامت دندانها و جلوگیری از آسیب به براکتها کمک میکند. با رعایت نکات تغذیهای، میتوانید دوران ارتودنسی را بدون مشکل سپری کنید و در نهایت دندانهای مرتب و سالمی داشته باشید.