ارتودنسی یکی از روشهای پرطرفدار برای اصلاح مشکلات دندانی است که باعث لبخندی زیباتر و دندانی سالمتر میشود. اگر دندانهای شما نامرتب، کج یا فاصلهدار هستند، ارتودنسی میتواند بهترین راهحل باشد. این درمان نهتنها باعث بهبود ظاهر شما میشود، بلکه سلامت دندانها و لثهها را نیز ارتقا میدهد. در این مقاله، با انواع مختلف ارتودنسی آشنا خواهید شد و خواهید دید که کدام نوع مناسب نیاز شماست تا به نتیجه دلخواه خود برسید.
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی چیست؟ سؤالی است که بسیاری از افراد قبل از شروع درمان از متخصصان خود میپرسند. ارتودنسی روشی است که برای صاف و مرتب کردن دندانها استفاده میشود. دندانهای کج یا نامرتب روی لبخند، غذا خوردن و حتی حرف زدن تاثیر میگذارند. در ارتودنسی از وسایلی مانند براکت و سیم استفاده میشود تا دندانها به آرامی به جای درست خود برگردند.
برای اینکه بدانیم ارتودنسی چیست و چرا اهمیت دارد، باید بدانید این روش بیشتر در کودکان و نوجوانان انجام میشود، اما بزرگسالان هم میتوانند از آن استفاده کنند. مدت زمان درمان بستگی به میزان نامرتبی دندانها دارد و ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشد. امروزه انواع مختلفی از ارتودنسی وجود دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
انواع مشکلاتی که ارتودنسی اصلاح میکند
اهمیت ارتودنسی به مشکلاتی که اصلاح میکند مرتبط است، پس قبل از اینکه به سراغ انواع ارتودنسی برویم، بیایید ابتدا انواع مشکلاتی که با این روش اصلاح میشوند را بررسی کنیم:
۱. دندانهای نامرتب
اصلیترین مشکلاتی که ارتودنسی اصلاح میکند، نامرتب بودن دندانها است. وقتی دندانها در جای درست خود رشد نکنند، ممکن است روی هم بیفتند یا کج شوند. این مشکل علاوه بر اینکه روی لبخند تاثیرگذار است، باعث سختتر شدن مسواک زدن و نخ دندان کشیدن میشود. در نتیجه احتمال پوسیدگی دندانها و بیماریهای لثه افزایش مییابد.
ارتودنسی با استفاده از سیمها و براکتها، بهتدریج دندانها را صاف و مرتب میکند. این کار ظاهر دندانها را بهتر کرده و به بهداشت دهان و دندان نیز کمک میکند.
۲. فاصله بین دندانها
برخی افراد بین دندانهایشان فاصله دارند که این فاصله به دلایل مختلفی مانند ژنتیک، افتادن زودهنگام دندانهای شیری یا عادتهای بد مانند مکیدن انگشت رخ میدهد. فاصله دندانها ظاهر لبخند را تحت تاثیر قرار داده و در بعضی مواقع باعث مشکلاتی در تلفظ کلمات میشوند. ارتودنسی میتواند این فاصلهها را به مرور زمان ببندد و دندانها را به هم نزدیکتر کند.
۳. ازدحام دندانها
گاهی اوقات فضای کافی در فک وجود ندارد و دندانها روی هم قرار میگیرند یا به سمت جلو و عقب کج میشوند. این مشکل در تمیزکردن دندانها مشکل ایجاد میکند و خطر پوسیدگی را افزایش میدهد؛ زیرا پلاکهای میکروبی راحتتر بین دندانهای بههمچسبیده جمع میشوند. ارتودنسی بهتدریج دندانها را مرتب کرده و برای آنها جای کافی ایجاد میکند.
۴. جلو یا عقب بودن فک
گاهی اوقات یکی از فکها جلوتر یا عقبتر از حالت طبیعی است. این مشکل علاوه بر تاثیر روی چهره، باعث ایجاد مشکل در جویدن غذا و حتی مشکلاتی در تنفس و صحبت کردن میشود. ارتودنسی این مشکل را هم میتواند حل کند. اما در موارد شدید چارهای جز جراحی نیست.
۵. مشکلات بایت (گاز گرفتن)
اگر دندانهای بالا و پایین هنگام بسته شدن فک درست روی هم قرار نگیرند، فرد دچار مشکلات بایت میشود. این مشکل به چند شکل مانند اوربایت یا آندربایت است. ارتودنسی با تنظیم تدریجی موقعیت دندانها و فک، این مشکلات را برطرف میکند.
ارتودنسی چیست و چه مشکلاتی را اصلاح میکند؟ ارتودنسی با حرکت کنترلشده دندانها میتواند کجی، فاصله، شلوغی دندانها و ناهماهنگی بایت را برطرف کند و باعث بهبود عملکرد و زیبایی لبخند شود.
انواع ارتودنسی و کاربردهای آن
برای اینکه بهتر بدانیم ارتودنسی چیست و چه کاربردهایی دارد، باید انواع روشهای آن را بشناسیم.
۱. ارتودنسی ثابت
رایجترین نوع ارتودنسی است. براکتها روی دندان چسبانده میشوند و یک سیم از میان آنها رد میشود. ارتودنسی ثابت برای مشکلات جدی مثل دندانهای خیلی کج یا فاصله زیاد مناسب است.
این روش مراقبت زیادی میخواهد اما نتیجه آن بسیار دقیق و کامل است.
۲. ارتودنسی متحرک
در این روش دستگاه قابل برداشتن است. بیشتر برای کودکان و مشکلات خفیف استفاده میشود. بیمار باید بهطور منظم از دستگاه استفاده کند تا درمان مؤثر باشد.
۳. ارتودنسی نامرئی (اینویزلاین)
پلاکهای شفاف و متحرک دارد. تقریبا دیده نمیشود و برای کسانی عالی است که نمیخواهند براکت مشخص باشد. البته برای مشکلات شدید مناسب نیست.
۴. ارتودنسی لینگوال
براکتها پشت دندان نصب میشوند تا دیده نشوند. نگهداری آن سختتر است اما از نظر زیبایی فوقالعاده است.
۵. ارتودنسی دیمون
شبیه ارتودنسی ثابت است اما بروکتها خودتنظیم هستند. مراجعه کمتر و درد کمتر دارد. کمی گرانتر است ولی نتایج سریعتری میدهد.
این بخش توضیح میدهد ارتودنسی چیست و چه انواعی دارد؛ از ارتودنسی ثابت و متحرک تا ارتودنسی نامرئی، لینگوال و دیمون که هرکدام کاربردهای متفاوتی در درمان مشکلات دندانی دارند.
کدام نوع ارتودنسی بهتر است؟
انتخاب روش مناسب به شدت مشکل، بودجه و نظر متخصص بستگی دارد. اگر بدانیم ارتودنسی چیست و چه کاربردی دارد، انتخاب روش مناسب سادهتر میشود. برای مشکلات پیچیده، ارتودنسی ثابت بهترین انتخاب است. برای کسانی که ظاهر براکتها برایشان مهم است، نامرئی یا دیمون گزینه مناسبتری است.
چه کسانی به ارتودنسی نیاز دارند؟
کودکان، نوجوانان و بزرگسالان همگی میتوانند از ارتودنسی استفاده کنند. بهترین زمان آن ۷ تا ۱۴ سالگی است، اما هیچوقت برای ارتودنسی دیر نیست.
سخن آخر
همانطور که گفتیم ارتودنسی یکی از بهترین روشها برای اصلاح نامرتبی دندانها و مشکلات فکی است. حالا که میدانید ارتودنسی چیست و چه مشکلاتی را برطرف میکند، اگر دندانهای نامرتب یا مشکلات فکی دارید، بهتر است با یک متخصص ارتودنسی مشورت کنید تا بهترین روش درمانی برای شما انتخاب شود.