بهترین سن برای ارتودنسی معمولاً بین ۱۰ تا ۱۴ سال است، زمانی که دندان‌ها و فک‌ها هنوز در حال رشد هستند. در این سن، بسیاری از مشکلات دندانی و فکی قابل اصلاح هستند و ارتودنسی می‌تواند بهترین نتیجه را در کوتاه‌ترین زمان به همراه داشته باشد. در این دوره، دندان‌های دائمی در حال رویش هستند و اصلاح آنها با استفاده از براکت‌ها و دیگر ابزارهای ارتودنسی می‌تواند به راحتی صورت گیرد. همچنین، درمان ارتودنسی در سنین پایین‌تر به کاهش احتمال بروز مشکلات دندانی در آینده کمک می‌کند.
چرا سن ۷ تا ۱۴ سالگی بهترین زمان برای ارتودنسی است؟
بهترین سن رای ارتودنسی به طور تقریبی 7 تا 14 سال است، اما چرا؟ جواب این سوال به عوامل زیر برمیگردد:
1. رشد فک هنوز کامل نشده است.
در سنین ۷ تا ۱۴ سالگی، استخوان‌های فک هنوز در حال رشد هستند و شکلشان راحت‌تر تغییر می‌کند. این یعنی اگر فک کودک جلو یا عقب باشد، می‌توان آن را بدون جراحی اصلاح کرد. اما اگر رشد فک کامل شده باشد، تغییر آن سخت‌تر می‌شود و گاهی فقط با عمل جراحی ممکن است. پس اگر ارتودنسی در این سن انجام شود، نتیجه بهتر و سریع‌تری دارد.
۲. دندان‌های دائمی تازه درآمده‌اند
در این سن، بیشتر دندان‌های شیری افتاده‌اند و دندان‌های دائمی در حال رشد هستند. اگر دندان‌های جدید نامرتب باشند یا جای کافی نداشته باشند، متخصص ارتودنسی می‌تواند مسیر رشد آنها را اصلاح کند. این کار باعث می‌شود که دندان‌ها درست سر جای خود قرار بگیرند و در آینده نیازی به درمان‌های سخت‌تر، مثل کشیدن دندان، نباشد.
۳. درمان راحت‌تر و سریع‌تر است
چون استخوان‌های کودکان هنوز نرم هستند، دندان‌ها راحت‌تر و سریع‌تر حرکت می‌کنند. یعنی اگر در این سنین ارتودنسی انجام شود، معمولا درمان در مدت کوتاه‌تری انجام می‌شود. اما اگر فرد در بزرگسالی بخواهد ارتودنسی کند، حرکت دندان‌ها سخت‌تر شده و درمان مدت زمان بیشتری طول می‌کشد.
بهترین سن برای ارتودنسی
۴. از مشکلات جدی‌تر جلوگیری می‌شود
اگر مشکلات دندانی زودتر درمان نشوند، در آینده مشکلات بزرگ‌تری به وجود می‌آورند. برای مثال اگر فک بالا جلو باشد، در کودکی می‌توان آن را اصلاح کرد، اما در بزرگسالی شاید فقط با جراحی درست شود. همچنین دندان‌های کج و نامرتب باعث پوسیدگی، بیماری‌های لثه و مشکلات جویدن غذا می‌شوند. پس بهتر است زودتر اصلاح شوند تا از این مشکلات جلوگیری شود.
اگر دیرتر برای ارتودنسی اقدام کنیم، چه مشکلاتی پیش می‌آید؟
بسیاری از بزرگسالان هم می‌توانند درمان ارتودنسی انجام دهند، اما درمان در سنین بالاتر سخت‌تر خواهد شد. برخی از چالش‌های ارتودنسی در بزرگسالی شامل:
- حرکت سخت‌تر دندان‌ها: در بزرگسالی، دندان‌ها در استخوان‌های سخت‌تری قرار گرفته‌اند و حرکت آنها به زمان بیشتری نیاز دارد.
- نیاز به کشیدن دندان: در برخی موارد فضای کافی برای مرتب کردن دندان‌ها وجود ندارد و معمولا دندان کشیده می‌شود.
- احتمال نیاز به جراحی فک: اگر مشکل فک خیلی شدید باشد، ممکن است بدون جراحی اصلاح نشود.
- طولانی‌تر شدن درمان: درمان ارتودنسی برای بزرگسالان معمولا بیشتر از کودکان طول می‌کشد؛ زیرا دندان‌ها به آرامی حرکت می‌کنند.
آیا کودکان زیر ۷ سال هم می‌توانند ارتودنسی کنند؟
بله، در برخی موارد خاص ممکن است کودک قبل از ۷ سالگی به درمان زودهنگام نیاز داشته باشد. اگر مشکلاتی مانند موارد زیر را در کودک خود مشاهده می‌کنید، بهتر است زودتر به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید:
- دندان‌های کودک خیلی زود یا خیلی دیر می‌افتند.
- فک بالایی یا پایینی بیش از حد جلو یا عقب است.
- کودک هنگام جویدن یا صحبت کردن مشکل دارد.
- دندان‌ها روی هم قرار نمی‌گیرند یا به درستی جفت نمی‌شوند.
- عادت‌هایی مثل مکیدن انگشت شست دارد که روی رشد فک تاثیر گذاشته است.
در چنین شرایطی متخصص ارتودنسی از دستگاه‌های مخصوصی برای رشد فک استفاده می‌کند تا در آینده نیازی به درمان پیچیده‌تر نباشد.
آیا بزرگسالان هم می‌توانند ارتودنسی کنند؟
بله، اگر دندان‌های شما نامرتب هستند، مهم نیست که چند سال دارید، همیشه می‌توانید برای ارتودنسی اقدام کنید. امروزه روش‌های مختلفی برای ارتودنسی بزرگسالان وجود دارد که برخی از آنها دیده نمی‌شوند، مانند:
- ارتودنسی نامرئی (اینویزالاین): در این روش از پلاک‌های شفاف استفاده می‌شود که مشاهده نمی‌شوند.
- ارتودنسی لینگوال: در این روش براکت‌ها در پشت دندان قرار می‌گیرند و از بیرون دیده نمی‌شوند.
- براکت‌های سرامیکی: در این روش براکت‌ها همرنگ دندان هستند و کمتر جلب توجه می‌کنند.
در نهایت حتی اگر از سن مناسب برای ارتودنسی گذشته‌اید، همچنان می‌توانید برای مرتب کردن دندان‌ها اقدام کنید.
بهترین سن برای ارتودنسی
جمع بندی
بهترین سن برای شروع ارتودنسی بین ۷ تا ۱۴ سالگی است؛ زیرا در این سنین، فک و دندان‌ها هنوز در حال رشد هستند و اصلاح مشکلات دندانی راحت‌تر از هر زمان دیگر است. پس اگر شما یا فرزندتان دندان‌های نامرتبی دارید، بهتر است هرچه زودتر به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا فرایند درمان هر چه زودتر شروع شود.