نکات مراقبتی در ارتودنسی برای دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ سلامت دندان‌ها بسیار مهم هستند. اولین نکته مهم در طول درمان ارتودنسی، رعایت بهداشت دهان و دندان است. باید به‌طور منظم دندان‌ها را مسواک زده و از نخ دندان استفاده کرد تا از تجمع پلاک و باکتری‌ها بر روی براکت‌ها و سیم‌ها جلوگیری شود. همچنین، استفاده از مسواک مخصوص ارتودنسی و دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده می‌تواند به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند. علاوه بر این، باید از خوردن غذاهای سخت و چسبناک که ممکن است به براکت‌ها یا سیم‌ها آسیب بزنند، خودداری کرد.
۱. رعایت بهداشت دهان و دندان
وقتی براکت‌های ارتودنسی روی دندان‌ها قرار می‌گیرند، غذا راحت‌تر بین آن‌ها گیر می‌کند و اگر بهداشت را رعایت نکنید، احتمال پوسیدگی دندان‌ها به شدت افزایش می‌یابد. به همین دلیل، مسواک زدن در این دوران بسیار مهم است. سعی کنید بعد از هر وعده غذایی، با مسواک مخصوص ارتودنسی دندان‌های خود را تمیز کنید. این نوع مسواک‌ها طراحی خاصی دارند که به راحتی به بین براکت‌ها می‌رسند و دندان‌ها را تمیز می‌کنند. علاوه بر مسواک نخ دندان نیز بسیار مهم است. نخ دندان‌های مخصوص ارتودنسی وجود دارند که استفاده از آن‌ها بسیار راحت‌تر است. سعی کنید بعد از وعده غذایی از نخ دندان نیز استفاده کنید.
علاوه بر مسواک و نخ دندان، استفاده از دهانشویه کمک زیادی به بهداشت دهان و دندان می‌کند. دهانشویه باعث می‌شود تا باکتری‌هایی که بین براکت‌ها باقی می‌مانند، از بین بروند و لثه‌های شما سالم بمانند. اگر لثه‌هایتان در این دوران ملتهب یا قرمز شدند، به احتمال زیاد بهداشت را به درستی رعایت نکرده‌اید.
نکات مراقبتی در ارتودنسی
۲. تغذیه مناسب در دوران ارتودنسی
حالا که براکت‌ها روی دندان‌هایتان قرار گرفته‌اند، باید مراقب غذاهایی که می‌خورید، باشید. بعضی از غذاها به براکت‌ها آسیب می‌رسانند یا حتی باعث شل شدن سیم‌ها می‌شوند. به همین دلیل بهتر است غذاهای نرم بخورید که فشار زیادی به دندان‌ها وارد نکنند.
غذاهای سفت مثل آجیل، نان خشک، ته‌دیگ یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده ترد می‌توانند باعث شکستن براکت‌ها شوند. خوراکی‌های چسبناک مثل تافی، آدامس و شکلات‌های کاراملی هم به دندان‌ها می‌چسبند و تمیز کردن آن‌ها سخت است. همچنین نوشیدنی‌های گازدار و شیرین باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند، پس بهتر است از آن‌ها دوری کنید.
۳. عادت‌های مضر را کنار بگذارید.
بعضی از عادت‌هایی که شاید قبلا بدون مشکل انجام می‌دادید، حالا در دوران ارتودنسی ممکن است برای دندان‌ها و براکت‌ها خطرناک باشند. برای مثال اگر عادت دارید ناخن بجوید یا مداد و خودکار را در دهان بگذارید، بهتر است این عادت‌ها را حذف کنید. این کارها باعث شل شدن براکت‌ها می‌شود و شما را مجبور می‌کند تا زودتر از موعد به دندانپزشک مراجعه کنید. همچنین باز کردن در بطری یا بسته‌های خوراکی با دندان هم می‌تواند آسیب زیادی به براکت‌ها بزند.
یکی دیگر از مشکلات رایج، جویدن یخ یا آب‌نبات‌های سفت است. شاید قبلا این کارها برایتان عادی بود، اما حالا که براکت روی دندان دارید، باید مراقب باشید. حتی بازی کردن با سیم‌های ارتودنسی با زبان هم می‌تواند باعث آسیب دیدن آن‌ها شود. پس اگر می‌خواهید درمانتان سریع‌تر و راحت‌تر تمام شود، این عادت‌ها را کنار بگذارید.
۴. کاهش درد و ناراحتی
کاملا طبیعی است که در چند روز اول بعد از گذاشتن براکت‌ها کمی احساس درد و ناراحتی کنید. دندان‌هایتان تحت فشار قرار گرفته‌اند و مدتی طول می‌کشد تا به این شرایط عادت کنند. اگر درد داشتید، با مشورت پزشکتان می‌توانید از مسکن‌های ساده مثل استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید.
یکی دیگر از مشکلات رایج، زخم شدن داخل دهان است. براکت‌ها ممکن است به داخل لب و گونه فشار بیاورند و باعث زخم شوند. برای جلوگیری از این مشکل، می‌توانید از موم ارتودنسی استفاده کنید. این موم روی براکت‌ها قرار می‌گیرد و از آسیب جلوگیری می‌کند. در ضمن سعی کنید در روزهای اول غذاهای نرم بخورید تا فشار کمتری به دندان‌ها وارد شود.
نکات مراقبتی در ارتودنسی
۵. مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی
برای اینکه درمان ارتودنسی شما به خوبی پیش برود، باید به صورت منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. پزشک متخصص باید هر چند یک بار دندان‌های شما را معاینه کند. اگر یکی از براکت‌ها شل شده باشد، منتظر نمانید و سریع‌تر به متخصص خود مراجعه کنید.
گاهی اوقات ممکن است بین جلسات تنظیم، احساس درد بیشتری داشته باشید که این کاملا طبیعی است؛ این یعنی دندان‌هایتان در حال حرکت هستند و درمان به درستی پیش می‌رود. اما اگر درد خیلی شدید یا غیرطبیعی بود، حتما موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
۶. مراقبت از کش‌های ارتودنسی
برخی از افراد در طول درمان باید از کش‌های ارتودنسی (الاستیک‌ها) استفاده کنند. این کش‌ها برای تنظیم بهتر دندان‌ها ضروری هستند و باید طبق دستور پزشک آن‌ها را عوض کنید. اگر کشی پاره شد، سریعا آن را جایگزین کنید تا تاثیر درمان از بین نرود. همیشه چند کش اضافی همراه خود داشته باشید تا اگر نیاز شد، بتوانید آن‌ها را استفاده کنید.
اگر پزشک شما استفاده از این کش‌ها را توصیه کرده است، دقیقا طبق برنامه از آن‌ها استفاده کنید. بعضی افراد فراموش می‌کنند یا کش‌ها را فقط گاهی استفاده می‌کنند، که این موضوع باعث می‌شود درمانشان طولانی‌تر شود.
سخن آخر
مراقبت از دندان‌ها در دوران ارتودنسی شاید در ابتدا کمی سخت به نظر برسد، اما با رعایت چند نکته ساده، می‌توانید این مسیر را راحت‌تر طی کنید. مسواک زدن، انتخاب غذاهای مناسب، کنار گذاشتن عادت‌های بد و مراجعه منظم به پزشک، همه از نکات کلیدی برای موفقیت در این درمان هستند. اگر این نکات را به خوبی رعایت نکنید، ممکن است درمان شما طولانی‌تر شود یا حتی دچار مشکلات جدی‌تر شوید.