انواع روشهای ارتودنسی شامل درمان‌هایی هستند که به کمک آنها می‌توان ناهنجاری‌های دندانی و فکی را اصلاح کرد. یکی از رایج‌ترین روش‌ها، ارتودنسی ثابت است که شامل براکت‌های فلزی یا سرامیکی می‌شود که به سطح دندان‌ها چسبانده شده و به وسیله سیم‌های مخصوص دندان‌ها را به موقعیت صحیح می‌برد. ارتودنسی ثابت برای درمان مشکلات پیچیده‌تر و ناهنجاری‌های دندانی شدید مناسب است. روش دیگری که به طور فزاینده‌ای محبوب شده است، ارتودنسی نامرئی یا اینویزیلاین است که از پلاستیک شفاف ساخته شده و به راحتی قابل تعویض است. این روش به ویژه برای بزرگسالان و افرادی که نگران ظاهر خود در حین درمان هستند، مناسب است.
بررسی مزایا و معایب انواع روشهای ارتودنسی
ارتودنسی روشهای مختلفی دارد که هر کدام از آنها مزایا و معایب خود را دارند. انواع روشهای ارتودنسی عبارت‌اند از:
1. ارتودنسی ثابت
در این روش، دکتر روی دندان‌ها براکت‌های کوچکی می‌چسباند و سیم‌هایی از داخل آنها رد می‌کند تا دندان‌ها به تدریج صاف شوند. این روش برای کسانی که دندان‌های نامرتب دارند، بهترین گزینه است؛ زیرا این روش ثابت است و شما نمی‌توانید آن را دربیاورید و باید تا پایان درمان روی دندان‌هایتان بماند.
در روزهای اول استفاده از این روش، به دلیل برخورد زبان به سیم‌ها و براکتها، ممکن است کمی احساس درد یا ناراحتی داشته باشید و حتی غذا خوردن برایتان سخت شود، اما بعد از مدتی به این حالت عادت می‌کنید. همچنین باید مراقب باشید که غذا بین سیم‌ها گیر نکند و همیشه به‌خوبی مسواک بزنید تا دندان‌هایتان خراب نشوند.
مزایا ارتودنسی ثابت:
- مناسب برای درمان مشکلات دندانی پیچیده و شدید
- نتایج دقیق و ماندگار
- قابل استفاده برای همه سنین
- درمان دقیق و شفافیت بیشتر در اصلاح دندان‌ها
معایب ارتودنسی ثابت:
- نیاز به مراقبت دقیق از دندان‌ها و مسواک زدن صحیح
- نمی‌توان هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن آن را برداشت
- ممکن است باعث زخم و ناراحتی در روزهای اول استفاده شود
- محدودیت در خوردن بعضی غذاهای سفت یا چسبناک
انواع روشهای ارتودنسی
2. ارتودنسی متحرک
در این روش، از یک پلاک پلاستیکی یا فلزی استفاده می‌شود که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد که می‌توان آن را درآورد. این نوع ارتودنسی بیشتر برای مشکلات جزئی و مخصوص کودکان است؛ زیرا متحرک است و هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن به راحتی برداشت، اما باید به‌اندازه کافی از آن استفاده کنید تا نتیجه دلخواه حاصل شود.
این روش راحت‌تر از ارتودنسی ثابت است، اما درباره تاثیرگذاری نمی‌توان با ارتودنسی ثابت مقایسه کرد. اگر فردی مرتب و به مدت زیاد آن را از دهانش خارج کند یا به‌درستی از آن استفاده نکند، نتیجه خوبی نخواهد داشت.
مزایا ارتودنسی متحرک:
- می‌توانید آن را هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن خارج کنید.
- راحت‌تر از ارتودنسی ثابت است.
- تمیز کردن و نگهداری از دندان‌ها راحت‌تر است.
- برای کودکان یا مشکلات خفیف دندانی مناسب است.
معایب ارتودنسی متحرک:
- تاثیر کمتر نسبت به ارتودنسی ثابت
- نیاز به استفاده درست و دقیق
- احتمال گم شدن یا آسیب دیدن پلاک وجود دارد.
- تنها برای مشکلات دندانی جزئی مناسب است.
انواع روشهای ارتودنسی
3. ارتودنسی نامرئی (الاینرها)
در این روش از پلاک‌های شفاف پلاستیکی استفاده می‌شود که روی دندان‌ها قرار می‌گیرند و آنها را به تدریج دندان‌ها را صاف می‌کنند. این روش ارتودنسی کمتر دیده می‌شود و برای کسانی که نمی‌خواهند براکت‌های فلزی روی دندان‌هایشان باشد، بهترین گزینه است. اما این نکته را در نظر داشته باشید که این روش مانند ارتودنسی متحرک تنها برای مشکلات خفیف و متوسط مناسب است. همچنین باید روزانه ۲۰ تا ۲۲ ساعت از آن استفاده کنید، در غیر این صورت تاثیر زیادی نخواهد داشت. همچنین ارتودنسی نامرئی گران‌تر از روشهای دیگر است.
مزایا ارتودنسی نامرئی:
- پلاک‌ها شفاف و تقریبا نامرئی هستند و کمتر به چشم می‌آیند.
- قابل برداشت هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن
- نسبت به ارتودنسی ثابت، درد و ناراحتی کمتری دارد.
معایب ارتودنسی نامرئی:
- برای مشکلات دندانی پیچیده مناسب نیست.
- نیاز به استفاده دقیق و مداوم دارد.
- هزینه بالاتری نسبت به سایر روش‌ها دارد.
- باید حداقل ۲۰ تا ۲۲ ساعت در روز استفاده شود.
انواع روشهای ارتودنسی
4. ارتودنسی دیمون
این روش شبیه ارتودنسی ثابت است، ولی براکت‌های آن به‌صورت خودکار تنظیم می‌شود و نیازی به کش‌های پلاستیکی ندارد. به همین دلیل حرکت دندان‌ها سریع‌تر است و شما درد کمتری احساس می‌کنید. براکت‌های دیمون کوچک‌تر و شفاف‌تر هستند و کمتر به چشم می‌آیند. این روش معمولا نیاز به جلسات تنظیم کمتری دارد و در مقایسه با ارتودنسی ثابت، زمان درمان کوتاه‌تر است. البته هزینه آن نسبت به ارتودنسی معمولی بیشتر خواهد بود.
مزایا ارتودنسی دیمون:
- حرکت دندان‌ها سریع‌تر از ارتودنسی ثابت است.
- درد و فشار کمتری روی دندان‌ها وارد می‌شود.
- براکتها کوچک‌تر و شفاف‌تر هستند، بنابراین کمتر به چشم می‌آیند.
- زمان درمان کوتاه‌تر و نیاز به جلسات تنظیم کمتری دارد.
معایب:
- هزینه بالاتری نسبت به ارتودنسی ثابت معمولی دارد.
- ممکن است برای مشکلات پیچیده دندانی مناسب نباشد.
- همچنان نیاز به مراقبت و تمیز کردن دقیق دارد.
انواع روشهای ارتودنسی
سخن آخر؛ کدام روش برای شما بهتر است؟
اگر دندان‌های شما خیلی نامرتب یا شلوغ هستند و نیاز به درمان دقیق‌تر دارید، ارتودنسی ثابت بهترین گزینه است. این روش به شما کمک می‌کند تا دندان‌هایتان را به طور دائمی صاف کنید، به‌ویژه اگر مشکلات جدی‌تری مانند دندان‌های کج یا فاصله‌های زیاد بین دندان‌ها دارید. اما اگر ظاهر برایتان مهم است و نمی‌خواهید کسی متوجه شود که ارتودنسی دارید، می‌توانید از ارتودنسی دیمون استفاده کنید که براکتها کوچک‌تر و شفاف‌تر هستند و زمان درمان کمتری نیاز دارد.
روش دیگری که در ارتودنسی وجود دارد، ارتودنسی متحرک است. در این روش از دستگاه‌های متحرک برای اصلاح وضعیت دندان‌ها استفاده می‌شود که معمولاً برای درمان مشکلات خفیف‌تر و در سنین پایین‌تر توصیه می‌شود. این دستگاه‌ها به راحتی از دهان خارج می‌شوند و برای تمیز کردن و مراقبت از دندان‌ها به بیمار اجازه می‌دهند. روشهای جدیدتر نیز شامل ارتودنسی لینگوال هستند که براکتها به پشت دندان‌ها متصل می‌شوند و از جلوی دندان‌ها مخفی می‌مانند، به طوری که در طول درمان از نظر دیگران پنهان می‌مانند. انتخاب روش ارتودنسی بستگی به شدت مشکل دندانی، سن بیمار و ترجیحات شخصی او دارد.